ข้าวญี่ปุ่นมีลักษณะเป็นเมล็ดสั้น สีขาว รสชาติหวานนิดๆ มีความเหนียวเล็กน้อย สามารถใช้ตะเกียบกินได้ง่าย โดยจะผ่านการขัดสีเอาส่วนของรำข้าวหรือเปลือกออก นิยมนำมาทำเป็นซูชิ ข้าวปั้นต่างๆ และยังสามารถทำเป็นผลิตภัณฑ์เพื่อใช้ในการปรุงอาหารอีกด้วย เช่น สาเกหรือเหล้าขาวได้จากการหมักข้าว มิรินหรือเหล้าหวานญี่ปุ่น น้ำส้มสายชูจากข้าวญี่ปุ่น แป้งที่จะใช้แทนแป้งสาลีในการทำขนมญี่ปุ่น มักทำมาจากข้าวบดละเอียด ฯลฯ
ในข้าวญี่ปุ่นอุดมไปด้วยสารอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการมากมาย อาทิ คาร์โบไฮเดรต โปรตีน ไขมัน โซเดียม เส้นใยอาหาร วิตามินและแร่ธาตุ โดยส่วนที่เป็นแหล่งของสารสำคัญในข้าวญี่ปุ่นคือ จมูกข้าวญี่ปุ่น ซึ่งมีกาบา (GABA)” ที่มีคุณสมบัติช่วยบำรุงสมองได้อย่างมีประสิทธิภาพอีกด้วย